Ντολμαδάκια γιαλαντζί
Είναι η εποχή για Ντολμαδάκια! Ένας πολύ νόστιμος μεζές με αμπελόφυλλα που όλοι τον αγαπούν. Μάθετε όλα τα μυστικά για το πώς τα τυλίγουμε και τι πρέπει να προσέχουμε για λαχταριστά και πάντα πετυχημένα ντολμαδάκια γιαλαντζί!
Ντολμαδάκια γιαλαντζί
Τα Ντολμαδάκια Γιαλαντζί είναι ένας ελληνικός παραδοσιακός μεζές φτιαγμένος με αμπελόφυλλα γεμιστά με ρύζι και βότανα. Θα το βρούμε συχνά σε μεζεδοπωλεία να συνοδεύει το Ουζάκι μας το Τσίπουρο ή Ρακή και είναι πιο γευστικά κρύα ή σε θερμοκρασία δωματίου. Το «Γιαλαντζί» είναι τούρκικη λέξη που σημαίνει ψεύτικος και την έχουμε δανειστεί για να ονοματίσουμε τα Ντολμαδάκια που δεν έχουν κιμά. Εκτός από το Γιαλαντζί έχουμε και την λέξη «ορφανά» για να περιγράψουμε τους ντολμάδες χωρίς κιμά αλλά συνήθως αυτόν τον χαρακτηρισμό τον κρατάμε για τους λαχανοντολμάδες.
Ανάλογα με την περιοχή, αντί για Ντολμαδάκια μπορεί να ακούσετε να αναφέρονται ως Σαρμαδάκια (Σαρμάς) ή Γιαρμαδάκια (Γιαρμάς). Αυτά τα δύο ονόματα χρησιμοποιούνται κυρίως για να περιγράψουν ντολμαδάκια με αμπελόφυλλα ενώ η λέξη Ντολμάς έχει ένα ευρύτερο νόημα για όλα τα τυλιγμένα με γέμιση από ρύζι σε μακρόστενο σχήμα. Αυτά τα δύο ονόματα χρησιμοποιούνται κυρίως για να περιγράψουν ντολμαδάκια με αμπελόφυλλα ενώ η λέξη Ντολμάς έχει ένα ευρύτερο νόημα για όλα τα τυλιγμένα με γέμιση από ρύζι σε μακρόστενο σχήμα.
Η λέξη «Ντολμάς» προέρχεται από την τουρκική «doldurmak» που σημαίνει «να γεμίσει» και τη χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε και άλλα ελληνικά παραδοσιακά πιάτα όπως οι Λαχανοντολμάδες.
Τι ρύζι χρησιμοποιούμε για τα ντολμαδάκια
Για νόστιμα ντολμαδάκια πρέπει τα αμπελόφυλλα να είναι ο ήρωας στο πιάτο μας. Η συνταγή μου που θα διαβάσετε παρακάτω είναι όπως μου αρέσει εμένα να τρώω τα ντολμαδάκια η οποία, εκτός από πολύ γευστική, αναδεικνύει τα αμπελόφυλλα χωρίς να τα καπελώνει.
Το καλύτερο ρύζι για αυτό το πιάτο είναι τύπου καρολίνα, αλλά μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε μακρύκοκο ρύζι της επιλογής σας.
Υπάρχει μόνο ένας τύπος ρυζιού που δεν προτείνω και είναι το ρύζι Μπασμάτι (basmati) ή γιασεμί (jasmine). Το ρύζι αυτό είναι πολύ αρωματικό και θα καπελώσει την ιδιαίτερη γεύση από τα αμπελόφυλλα πράγμα που δεν θέλουμε.
Πως αποθηκεύουμε τα αμπελόφυλλα
Αν αγοράσουμε αμπελόφυλλα με σκοπό να μην τα μαγειρέψουμε αμέσως υπάρχουν 2 τρόποι για να τα αποθηκεύσουμε.
1ος τρόποςείναι να τα ζεματίσουμε σε βραστό νερό μέχρι να αλλάξουν χρώμα και μετά να τα βάλουμε στην κατάψυξη. Αν διαλέξουμε αυτό τον τρόπο τότε μόλις θελήσουμε να τα μαγειρέψουμε απλά τα ξεπαγώνουμε και τα τυλίγουμε σε ντολμαδάκια.
2ος τρόπος είναι να τα βάλουμε στην κατάψυξη χωρίς να τα ζεματίσουμε. Με αυτό τον τρόπο τότε μόλις θελήσουμε να τα μαγειρέψουμε τα βάζουμε κατευθείαν από την κατάψυξη στο βραστό νερό για 2 λεπτά και μετά είναι έτοιμα για να τα τυλίξουμε.
Εάν αγοράσετε αμπελόφυλλα σε βάζο παρόλο που οι οδηγίες στη συσκευασία ενδέχεται να λένε ότι μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε αμέσως, θα σας συμβούλευα να τα ζεματίσετε σε βραστό νερό για 1 λεπτό πριν τα χρησιμοποιήσετε.
Με τι τρώμε τα Ντολμαδάκια
Τα ντολμαδάκια είναι ένας μεζές που τρώγεται κρύος και συνοδεύεται από γιαούρτι, ή φέτα, ή τζατζίκι. Είναι επίσης πολύ δημοφιλής μεζές για να συνοδέψει Ούζο, Τσίπουρο ή Ρακή.
Πως τυλίγουμε τα Ντολμαδάκια
Τα ντολμαδάκια δεν πρέπει να τα τυλίγουμε πολύ σφιχτά για να δώσουμε χώρο στο ρύζι να φουσκώσει καθώς ψήνεται. Για τέλειο τύλιγμα στα ντολμαδάκια δείτε τις παρακάτω φωτογραφίες.
Ντολμαδάκια γιαλαντζί
Υλικά:
- 250γρ. Αμπελόφυλλα
- 250γρ. Ρύζι καρολίνα
- 6 κ.σ. ελαιόλαδο (3 στην γέμιση, 3 στο μαγείρεμα)
- 2 φρέσκα κρεμμυδάκια κομμένα ψιλές ροδέλες
- 2 λεμόνια των χυμό τους (1 στην γέμιση, 1 στο ψήσιμο)
- 1 κρεμμύδι μεγάλο ψιλοκομμένο σε πολύ μικρά κομματάκια
- 1 χούφτα Άνηθο ψιλοκομμένο
- 1 χούφτα Μαϊντανό ψιλοκομμένο
- 1/3 κ.σ. Κύμινο
- Αλάτι / Πιπέρι
Οδηγίες:
- Ζεματίζουμε τα φρέσκα αμπελόφυλλα για 2-3 λεπτά σε βραστό νερό μέχρι να αλλάξουν χρώμα.
- Ξεπλένουμε το ρύζι αλλάζοντας 3 νερά και το στραγγίζουμε.
- Ψιλοκόβουμε το κρεμμύδι, τα φρέσκα κρεμμυδάκια, μαϊντανό, άνηθο και τα βάζουμε σε ένα μπολ μαζί με το ρύζι, τον χυμό ενός λεμονιού, αλάτι, πιπέρι, κύμινο και 3 κσ ελαιόλαδο. Ανακατεύουμε πολύ καλά και η γέμιση είναι έτοιμη.
- Τυλίγουμε τα αμπελόφυλλα βάζοντας λίγη γέμιση (περίπου 1 κ.γ.) στην μέση τους, και τυλίγουμε πρώτα δεξιά μετά αριστερά και στο τέλος στο κέντρο. (Δες τις φωτογραφίες παραπάνω για το τύλιγμα)
- Στρώνουμε στον πάτο της κατσαρόλας κρεμμυδόφυλλα, ή αμπελόφυλλα, ή ακόμα και μια πατάτα κομμένη ροδέλες για να μην ακουμπάνε τα ντολμαδάκια στον πάτο της κατσαρόλας και αρπάξουν από κάτω.
- Γεμίζουμε την κατσαρόλα με αμπελόφυλλα τοποθετώντας τα κυκλικά.
- Ρίχνουμε νερό μέχρι να τα σκεπάζει ελαφρά, τον χυμό από 1 λεμόνι, 3 κ.σ. ελαιόλαδο και αναποδογυρίζουμε από πάνω τους ένα πιάτο για να τα κρατάει σταθερά.
- Ζεσταίνουμε την κατσαρόλα σε μέτρια φωτιά και μετά ψήνουμε στην χαμηλότερη βαθμίδα που έχει η κουζίνα μας για 30 με 40 λεπτά.
- Είναι έτοιμα όταν τσιμπιούνται εύκολα με το πιρούνι. Κλείνουμε το μάτι και τα αφήνουμε για τουλάχιστον 15 ακόμα λεπτά να τραβήξουν τους χυμούς τους και τα ντολμαδάκια μας είναι έτοιμα.
Μαγειρικά τιπς:
- Αν έχετε χρόνο θα ήταν καλό να μουλιάσετε το ρύζι για λίγες ώρες ή από βραδύς πριν το χρησιμοποιήσετε. Θα εξασφαλίσει ένα πιο ομαλό μαγείρεμα.
- Εάν σκοπεύετε να τυλίξετε πολλά αμπελόφυλλα ταυτόχρονα, είναι καλύτερο να χρησιμοποιείτε γάντια για να αποφύγετε πρασινίλες στα νύχια σας.
- Τα αμπελόφυλλα από βάζο είναι σκληρά και δεν είναι η καλύτερη επιλογή για αυτό το πιάτο. Εάν βρείτε φρέσκα αμπελόφυλλα είναι πάντα καλύτερα.
- Vegan, Παραδοσιακή συνταγή, Συνταγές
- αμπελόφυλλα, αμπελόφυλλα, άνηθος, κύμινο, λεμόνι, Μαϊντανός, ντολμαδάκια, ντολμάς, ρύζι, ρύζι καρολίνα, φρέσκα κρεμμυδάκια
- MEAL: Μεζές
- COURSE: Ορεκτικό
- CUISINE: Ελληνική Παραδοσιακή
- Συνταγή από: Χριστίνα Καραγιάννη
Έφτιαξες την συνταγή? Ή σκέφτεσαι να την φτιάξεις? Γράψε μου την γνώμη σου στα σχόλια, ή κάνε με tag στο Instagram @freshpiato ή δείξε μου τις φωτογραφίες σου στο Pinterest!
