Γαύρος Μαρινάτος

Φτιάχνω πολύ συχνά γαύρο μαρινάτο γιατί είναι εύκολη συνταγή, κρατάει πολύ, και όποτε θελήσω υπάρχει στο ψυγείο μου για να συνοδέψει τα αγαπημένα μου όσπρια!
Εκτός από τον μαρινάτο γαύρο που είναι πολύ δημοφιλής στην χώρα μας υπάρχει και ο παστός γαύρος ή αλλιώς αντζούγιες που η παστερίωσή τους γίνεται μόνο με αλάτι και τις βρίσκουμε συνήθως σε κονσέρβα. Αυτό όμως είναι μια διαφορετική συνταγή που θα αναρτήσω στο μέλλον!
Η συνταγή είναι ακριβώς όπως την φτιάχνει η μητέρα μου χρόνια τώρα και εγώ το μόνο που έχω προσθέσει εγώ είναι το Μπούκοβο και η πιπεριά Φλωρίνης. Μπούκοβο δεν βάζω πάντα και όταν το κάνω είναι στο πιάτο μου και όχι στο δοχείο που τον αποθηκεύω γιατί λίγο παραπάνω να σου πέσει δεν σώζετε μετά!
Μπούκοβο δεν βάζω πάντα και όταν το κάνω είναι στο πιάτο μου και όχι στο δοχείο που τον αποθηκεύω γιατί λίγο παραπάνω να σου πέσει δεν σώζετε μετά!
Ο Γαύρος η εποχή του και η διατροφική του αξία
Ο Γαύρος είναι ένα από τα πιο πλούσια ψάρια σε ω-3 λιπαρά. Είναι πλούσιος σε φώσφορο, που συμβάλει στην καλή υγεία των οστών και είναι μια εξαιρετική πηγή σιδήρου, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της άμυνας και της αντιοξειδωτικής ικανότητας του οργανισμού μας.
Του αρέσει να συχνάζει σε θερμές θάλασσες μαζί με το κοπάδι του και η αλίευσή του γίνεται συνήθως την άνοιξη και το καλοκαίρι. Το Χειμώνα παραμένει στο βυθό σε βάθος 100-200 μέτρα, και η αλιεία του την περίοδο αυτή είναι περιορισμένη.

Πως ξεχωρίζουμε τον φρέσκο Γαύρο
Ο Γαύρος είναι ένα ψάρι που μπορούμε εύκολα να εντοπίσουμε αν είναι φρέσκο ή όχι ακόμα και από μακρινή απόσταση χωρίς να πλησιάσουμε πολύ κοντά στον πάγκο της ψαραγοράς, σουπερμάρκετ ή της λαϊκής αγοράς.
Ο πολύ φρέσκος Γαύρος (ημέρας) θα πρέπει να έχει γυαλιστερά μάτια, και γυαλιστερό χρώμα χωρίς κοκκινίλες στο σώμα του. Θα πρέπει επίσης να έχει μια ουδέτερη μυρωδιά θάλασσας και να μην μυρίζει ψαρίλα. Αν παρατηρήσεις κοκκινίλες στο σώμα του Γαύρου θα βρίσκονται κάτω από το κεφάλι στα βράγχια του και όσο πιο έντονα κόκκινα είναι τα σημάδια τόσο πιο μπαγιάτικος είναι ο Γαύρος.
Πρέπει να ξέρετε όμως ότι κοκκινίζουν πολύ εύκολα. Ακόμα και αν έχεις αγοράσει φρεσκότατο Γαύρο αν τον αφήσεις μια μέρα στο ψυγείο στην σακούλα που τον αγόρασες θα αρχίσει να κοκκινίζει.



Πως αποθηκεύουμε τον Γαύρο
Ο Γαύρος δεν αποθηκεύεται για καιρό μέσα στο ψυγείο. Μόνο κατάψυξη μπορούμε να τον βάλουμε αν θέλουμε να τον αποθηκεύσουμε για πολύ καιρό. Εγώ προσωπικά δεν αποθηκεύω Γαύρο στο ψυγείο για περισσότερες από 2 ημέρες αλλά οι ψαράδες μιλάνε ακόμα και για 3 μέρες.
Αν σκοπεύουμε να αποθηκεύσουμε Γαύρο στο ψυγείο για να καταναλωθεί ωμός ή για να τον μαγειρέψουμε κάποια άλλη στιγμή, τότε θα πρέπει να τον καθαρίσουμε πρώτα αφαιρώντας το κεφάλι και τα εντόσθια και κατόπιν να τον σκουπίσουμε πολύ καλά με μια πετσέτα κουζίνας ή χαρτί κουζίνας.
Όσο περισσότερα νερά έχει τόσο πιο γρήγορα μπαγιατεύει και υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος να χαλάσει. Αποθηκεύουμε στο ψυγείο σε αεροστεγές δοχείο για μέχρι και 3 μέρες το πολύ ή τον βάζουμε κατάψυξη σε αεροστεγές σακουλάκι για 1 μήνα.
Πως καθαρίζουμε και φιλετάρουμε τον Γαύρο
Ο Γαύρος είναι πολύ εύκολος στο καθάρισμά του γιατί έχει πολύ μαλακά λέπια. Βάζουμε μια λεκάνη, από πάνω ένα μεγάλο σουρωτήρι και ρίχνουμε μέσα τον γαύρο. Τον πλένουμε καλά κάτω από τρεχούμενο νερό και μετά τον σουρώνουμε. Τα λέπια φεύγουν με το πλύσιμο και δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα άλλο.
Τον καθαρίζουμε πολύ γρήγορα μόνο με τα χέρια μας τσιμπώντας ελαφρά το κεφάλι του και τραβώντας προς τα κάτω. Καμιά φορά με αυτό τον τρόπο αφαιρούνται με μια κίνηση και τα εντόσθια αλλά αν δεν αφαιρεθούν, τότε με τον δείκτη του χεριού μας τραβάμε από το κομμένο κεφάλι προς την ουρά και τα καθαρίζουμε. Δείτε και το σχετικό βίντεο παρακάτω.
Οδηγίες για το μαρινάρισμα του Γαύρου







Το μέγεθος του γαύρου
Η παρακάτω συνταγή είναι για έναν γαύρο μεγέθους περίπου όσο ένα γυναικείο δάχτυλο (7-9 εκατοστά) τον οποίο πρώτα φιλετάρουμε και κατόπιν αφήνουμε να μαριναριστεί για 5 ώρες. Αν κάνετε την συνταγή με πολύ μεγαλύτερο γαύρο, τότε καλό θα ήταν να τον αφήσετε 2 ωρίτσες παραπάνω να μαριναριστεί.
Μπορούμε αν θέλουμε πρώτα να μαρινάρουμε και μετά να φιλετάρουμε τον γαύρο αλλά αν κάνουμε κάτι τέτοιο τέτοιο τότε θα πρέπει να διπλασιάσουμε τον χρόνο μαριναρίσματος.
Το χειμώνα μπορούμε να τον αφήσουμε να μαριναριστεί στον πάγκο της κουζίνας αλλά το καλοκαίρι τον βάζουμε στο ψυγείο αφού το σκεπάσουμε με ζελατίνη.
Τι αλάτι να χρησιμοποιήσεις για το μαρινάρισμα
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε χοντρό είτε λεπτό αλάτι, αλλά το χοντρό αλάτι θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να διαλυθεί στο ξύδι και έτσι θα χρειαστεί και περισσότερο χρόνο για να μαριναριστεί ο γαύρος.

Προτιμώ να χρησιμοποιώ λεπτό αλάτι γιατί χρειάζεται λιγότερο χρόνο για να διαλυθεί και παρέχει μια πιο ομαλή μαρινάδα.

Ένα ακόμη μειονέκτημα του χονδρού αλατιού είναι ότι δεν κάνει ομοιόμορφο μαρινάρισμα γιατί στα σημεία που ακουμπάει με το δέρμα του Γαύρου θα τα ψήσει πιο πολύ.
Το χοντρό αλάτι είναι καλό όταν κάνουμε παστό Γαύρο γιατί δεν λιώνει εύκολα και κρατάει όλο τον χρόνο που χρειάζεται για την παστερίωση του Γαύρου.

Η αποθήκευση μετά το μαρινάρισμα
Δεν αφήνουμε τον γαύρο να μαριναριστεί για πολλές παραπάνω ώρες από ότι αναφέρω στην συνταγή γιατί αρχίζει να λιώνει και αλλοιώνεται η γεύση του.
Μετά το μαρινάρισμα ξεπλένουμε πολύ καλά τον γαύρο και τον σκουπίζουμε με μια πετσέτα κουζίνας ή χαρτί κουζίνας πριν τον βάλουμε σε γυάλινο δοχείο για να τον αποθηκεύσουμε στο ψυγείο μας. Γυάλινο δοχείο είναι η καλύτερη επιλογή για να διατηρήσουμε τον γαύρο μέσα στο λάδι αλλά αν δεν έχετε, τότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και πλαστικό αρκεί να έχει καπάκι που να κλείνει.

Ελαιόλαδο ή ηλιέλαιο για την αποθήκευση?
Μπορείς να χρησιμοποιήσεις όποιο λάδι θέλεις εγώ απλά θα σου αναφέρω τα θετικά και αρνητικά του κάθε λαδιού και η επιλογή είναι δική σου.
Το ελαιόλαδο είναι ποιοτικό λάδι και θα πρέπει να ξέρεις ότι ο Γαύρος θα τραβήξει λίγο λάδι από αυτό που θα του βάλεις οπότε αν επιλέξεις ελαιόλαδο θα είναι και πιο γευστικός. Το αρνητικό του είναι ότι πήζει στο ψυγείο και θα πρέπει να κάνεις μια μικρή εκσκαφή για να πιάσεις τον γαύρο αφού έχει παγώσει. . Επίσης είναι πολύ ακριβότερο από το ηλιέλαιο.
Το ηλιέλαιο είναι ένα χαμηλής ποιότητας λάδι και γευστικά δεν έχει να δώσει τίποτα στον μαρινάτο γαύρο. Είναι πολύ φθηνότερο από το ελαιόλαδο και δεν πήζει μέσα στο ψυγείο.
Εγώ προτιμώ να βάζω ελαιόλαδο γιατί είναι πιο γευστικό και υγιεινό λάδι και ας πήζει στο ψυγείο. Είμαστε τυχεροί γιατί στην Ελλάδα το ελαιόλαδο είναι πολύ φθηνότερο σε σχέση με το εξωτερικό και έχουμε την δυνατότητα να μην το τσιγουνευόμαστε.
Ωστόσο, για όσους ζουν εκτός Ελλάδoς αλλά και για όσους θέλουν να κάνουν λίγη οικονομία στο ελαιόλαδο, έχω μια πιθανή λύση για το πώς να εκμεταλλευτούμε και τα δύο λάδια. Πρώτα μπορείτε να πασπαλίσετε τον γαύρο με δύο κ.σ. ελαιόλαδο και να το αφήσετε να μείνει εκεί για 10 λεπτά. Ο Γαύρος θα ρουφήξει όσο ελαιόλαδο χρειάζεται για να αναπτύξει την γεύση και αργότερα μπορείτε να γεμίσετε το βάζο με ηλιέλαιο για να τα αποθηκεύσετε στο ψυγείο.
Με αυτή τη μέθοδο έχουμε με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Παίρνουμε την γεύση από το ελαιόλαδο και χρησιμοποιούμε το ηλιέλαιο για την αποθήκευση που δεν παγώνει στο ψυγείο.
Μυρωδικά που συνοδεύουν τον μαρινάτο γαύρο
Εγώ βάζω μόνο πιπεριά Φλωρίνης και περιστασιακά Μπούκοβο στον μαρινάτο γαύρο αλλά αν εσύ προτιμάς μπορείς να προσθέσεις τις γεύσεις τις αρεσκείας σου και να τον εμπλουτίσεις με διάφορα μυρωδικά. Για παράδειγμα μαϊντανό, ρίγανη, σέλινο, σκόρδο, βασιλικό, σπόρους Κόλιανδρου και πολλά άλλα.

Προτάσεις σερβιρίσματος του μαρινάτου Γαύρου και όχι μόνο
Ο Γαύρος μαριναρισμένος ταιριάζει εξαιρετικά συνοδεύει απίστευτα σούπες με όσπρια όπως Φακές, Φασολάδα και Φάβα. Είναι επίσης ένας πολύ νόστιμος μεζές να συνοδέψει ρακί, τσίπουρο ή ουζάκι.
Ο Γαύρος ωμός, φιλεταρισμένος, γίνεται και ωραιότατο Καρπάτσιο (Carpaccio) το οποίο είναι ένα Ιταλικό πιάτο με ωμό ψάρι ή κρέας συνοδευόμενο από ελαιόλαδο και λεμόνι.
Επίσης ωμό, φιλεταρισμένο, μπορούμε να φτιάξουμε Σασίμι (Sashimi) ένα Ιαπωνικό πιάτο τύπου σούσι, πολύ δημοφιλή σε όλη την Ασία, αποτελούμενο από λεπτές φέτες ωμού ψαριού. Στο Σασίμι χρησιμοποιούν συνήθως τόνο η σολωμό και το σερβίρουν ως ορεκτικό με συνοδευτικά την σάλτσα μαύρης σόγιας, το τζίντζερ και το καυτερό γουασάμπι (wasabi).



Γαύρος Μαρινάτος
Υλικά:
- 1 κιλό φρέσκο Γαύρο
- 300γρ. Ελαιόλαδο ή ηλιέλαιο
- 300γρ. Ξύδι (1 μπουκάλι)
- 3 κ.σ. Αλάτι ψιλό
- ½ πιπεριά Φλωρίνης κομμένη ροδέλες (προαιρετικά)
- Λίγο Μπούκοβο (προαιρετικά)
Οδηγίες:
- Πλένουμε καθαρίζουμε και φιλετάρουμε τον Γαύρο σύμφωνα με τις οδηγίες στο βίντεο παραπάνω.
- Τον απλώνουμε σε ένα πυρέξ ή χαμηλό σκεύος και ρίχνουμε το αλάτι να απλωθεί σε στρώσεις.
- Ρίχνουμε ξύδι τόσο όσο να σκεπάσει τον γαύρο.
- Τον αφήνουμε να μαριναριστεί με το ξύδι και το αλάτι για 5 ώρες.
- Ο Γαύρος είναι έτοιμος όταν η σάρκα του έχει γίνει άσπρη.
- Ξεπλένουμε καλά με τρεχούμενο νερό, τον στραγγίζουμε, τον σκουπίζουμε με μια πετσέτα ή χαρτί κουζίνας και τον αποθηκεύουμε σε γυάλινο (κατά προτίμηση) σκεύος σκεπάζοντάς το με ελαιόλαδο και κρύβουμε ενδιάμεσα ροδέλες κόκκινης πιπεριάς.
- Διατηρείται στο ψυγείο για ένα μήνα.

- Παραδοσιακή συνταγή, Πως γίνεται, Συνταγές, Ψάρι
- αλατι, Γαύρος, κόκκινη πιπεριά Φλωρίνης, Λάδι, Μπούκοβο, Ξύδι
- MEAL: Ορεκτικό
- COURSE: Μεζές
- CUISINE: Ελληνική Παραδοσιακή
- Συνταγή από: Χριστίνα Καραγιάννη
Έφτιαξες την συνταγή? Ή σκέφτεσαι να την φτιάξεις? Γράψε μου την γνώμη σου στα σχόλια, ή κάνε με tag στο Instagram @freshpiato ή δείξε μου τις φωτογραφίες σου στο Pinterest!
2 σκέψεις για το “Γαύρος Μαρινάτος”
Καλησπέρα, μπορώ να φτιάξω αυτή τη συνταγή με Σαρδέλες αντί για Γαύρο?
Ναι μπορείτε, αλλά επειδή οι Σαρδέλες έχουν μεγαλύτερα και πιο σκληρά λέπια από τον Γαύρο θα χρειαστούν πιο προσεκτικό πλύσιμο για να αφαιρεθούν. Επίσης, ίσως θέλουν και περισσότερη ώρα μαρινάρισμα γιατί είναι συνήθως λίγο μεγαλύτερες από τον Γαύρο. Θα πρότεινα 7 ώρες μαρινάρισμα για Σαρδέλες. Καλή επιτυχία και καλή Σαρακοστή να έχετε!